"Tęsknota atomów" - Linus Reichlin

„Tęsknota atomów”, czyli książka, która jest główną nagrodą w prozaicznym konkursie, przyniosła szwajcarskiemu pisarzowi Linusowi Reichlinowi sławę i została okrzyknięta najlepszą niemieckojęzyczną powieścią w 2009 roku. Nie jest to jednak typowy kryminał. Mimo tego że jest w nim główny szkielet, elementy charakterystyczne dla tego gatunku: zbrodnia, a potem dążenie do jej wyjaśnienia, to cała historia bardziej opiera się na istocie życia, a nie śmierci. To wszystko właśnie wyróżnia „Tęsknotę” nad inne kryminały i sprawia, że stała się ona oryginalna. Nie jest to jednak pozycja, którą można uznać za wzór w pisaniu kryminałów, bo choć rzeczywiście zaczyna się normalnie i tak, jak powinna, to później całość przemienia się w powieść podróżniczą, pełną przygód historię.

Inspektor Hannes Jensen, czyli główny bohater, to emerytowany policjant pod pięćdziesiątką. Marzy o odejściu ze służby, żeby całkowicie poświęcić się swojemu hobby – fizyce. Chciałby przeprowadzić pewne pracochłonne doświadczenie, ale wszystkie jego plany zaczynają się powoli sypać, kiedy na posterunek przychodzi nieco pijany Brian Ritter i mówi, że ktoś czyha na jego życie. Jansen zaczyna martwić się o dzieci Rittera i postanawia ich odwiedzić w hotelu. Rick i Olivier jednak nie chcą jego pomocy, bo głęboko wierzą, że są pod opieką aniołów. Następnego dnia chwili Ritter senior zostaje znaleziony martwy w wynajmowanym pokoju, a po jego dzieciach nie ma śladu.

Mimo tego że Hannesa dręczy cała sprawa, w końcu przechodzi na zasłużoną emeryturę, wcześniej sprzeczając się z szefem o Rittera. Jensen postanawia jednak nie odrywać się całkowicie od tajemniczego przypadku i wtedy właśnie pojawia się Annik O’Hara – niewidoma nieznajoma. Razem z Hannesem mają ten sam cel (ale inne powody), więc wybierają się w długą i męczącą podróż w stronę Meksyku. I przez cały czas, pani O’Hara wyzwala w Jansenie mieszane uczucia, zamieniając zbrodnię w nie do końca jasną zagadkę.

Pasja Hannesa, fizyka, cały czas przewija się w tekście. To właśnie z jej pomocą autor wyjaśnia poczynania jego i jego towarzyszki, albo istotę życia, śmierci, religii. Choć momentami takie naukowe monologi czy opisy mogą wydawać się męczące, to jednak świetnie obrazują i pomagają zrozumieć treść, tytułową tęsknotę atomów – czyli krótkie chwile, sekundy, w których można zobaczyć coś niezwykłego. Tęsknotę atomów – czyli pragnienie człowieka bycia z kimś, czyli trudność samotnego życia.

Zarówno postać Jensena jak i O’Hary są niezwykle wyraziste i barwne – żywe. Hannes Jensen to ten, który musi się nad wszystkim zastanowić, który potrafi zachować zimną krew w kryzysowych sytuacjach. To mężczyzna, który nie miał bliższych kontaktów z kobietą od sporego czasu i który zaczyna czuć coś do O’Hary. I Ten, który nie potrafi znieść Beatlesów, których wciąż słucha Annik. Ona z kolei jest bardzo stanowcza i pewna siebie, manipuluje Jansenem i owija go sobie wokół palca, żeby dostać to, czego pragnie. Jest też tajemnicza i to właśnie ona sprawia, że powieść nie staje się monotonna.

Myślę, że książka nie jest do końca jasna i prosta. Akcja zmienia się, nic nie ciągnie się w nieskończoność, ale jednak zakończenie powieści według mnie jest gorsze od całości. Autor zbyt wiele pozostawił czytelnikowi, ale jednak, gdyby próbował więcej wyjaśnić – „Tęsknota” straciłaby swój urok.

Powieść nie jest nudna i nie chodzi mi tutaj tylko o przygody czy podróże, jakie odbywają główki bohaterowie. Wbrew pozorom, nic do końca nie staje się klarowne, dlatego książkę trzeba przeczytać do końca – po prostu – i obserwować zwroty akcji, czuć budowane napięcie, patrzeć na życie, śmierć, zemstę, wiarę.

„Tęsknota atomów” to nie jest książka łatwa i lekka. Trzeba się zastanowić nieco i spokojnie przeczytać, żeby zrozumieć nie tylko zawarte w tekście prawa fizyki, ale także poczynania bohaterów. Polecam tę pozycję tym, których fascynuje atom i tym, których irytuje. Polecam tym cierpliwym i ciekawym świata – bo warto.


halska.