Frankenstein Millera i Potwór Cumberbatcha

To było tak, że miałam przed sobą czterogodzinną podróż pociągiem, a ja lubię jeździć pociągami, bo mogę w nich czytać książki, więc czytałam.

Wybór lektury nie był przypadkowy – miałam do dokończenia „Frankensteina” Mary Shelley. Bo choć tak naprawdę powinnam czytać dużo innych rzeczy, to „Frankenstein” to przecież klasyka, a klasykę chcę przeczytać zawsze.

Aha, no i wybierałam się na spektakl teatralny, który tak naprawdę był wyświetlany w warszawskim kinie. A tytuł tegoż - „Frankenstein”. Reżyserował Danny Boyle, którego znamy ze „Slumdoga” albo „127 godzin”, a główne role grali – Benedict Cumberbatch i Johnny Lee Miller. Wypadało więc najpierw przeczytać to, co zainspirowało Boyle'a i Nick Deara do stworzenia przedstawienia.

„Frankenstein” to bynajmniej nie jest historia o stworze z śrubami w głowie, jak obrazuje ją współczesny świat. Shelley napisała opowieść o człowieczeństwie (bo czym jest człowiek? Kiedy się zaczyna, a kiedy kończy?), o samotności, wyobcowaniu, dobrze i złu. A nie o strachu na wróble.

Boyle o tym wiedział i właśnie dlatego „Frankenstein” jest dobry. Albo powiem więcej – jest naprawdę świetnym spektaklem. Został on zrealizowany z National Theatre Live; czyli, dla niewtajemniczonych – są to po prostu nagrania z londyńskich teatrów, które wyświetlane są w kinach na całym świecie. Coś jak Teatr Telewizji, tyle że lepszy i na dużo większą skalę. 
 

Warto zaznaczyć na początku, że główni aktorzy zamieniają się swoimi rolami – jeśli Cumberbatch jest potworem, a Miller jest Frankensteinem, to kolejny spektakl grają na odwrót – Miller wciela się w postać stworzenia, a Cumberbatch staje się naukowcem. Ja widziałam tę pierwszą wersję, i jeśli tylko będę miała okazję – zobaczę i tę drugą. Albo drugi raz tę pierwszą.

Całość zaczyna się od tego, że najpierw na scenie można zobaczyć pierwsze chwile istnienia potwora. Ten przez dziesięć, może piętnaście minut wije się, krzyczy, próbuje wstać, upada, znów podnosi się, wrzeszczy, aż w końcu – udaje mu się. Staje i poznaje świat. I wszystko się zaczyna.

„Frankenstein” Boyle'a bynajmniej nie jest wiernym odzwierciedleniem „Frankensteina” Shelley, ale nie przeszkadza to nijak w odbiorze. Gdyby był, obawiam się, że całość mogłaby wyjść nudna na scenie. Ta jednak porywa. Ciekawi. I – co ważne i może nieco dziwne – bawi.

Ten „Frankenstein” jest zabawnym spektaklem. Komizm przejawia się w zachowaniu potwora na początku (na przykład kiedy ten dopiero uczy się wszystkiego, a pierwsze słowa jakie z siebie wydaje to „piss off, bugger off!”) czy w postaci Elizabeth. Nie byłam przygotowana na śmianie się – raczej na obejrzenie trudnego, przejmującego spektaklu, po którym głowa bolałaby mnie z przyjemnego przejęcia. Tak nie było. Zamiast tego byłam przyjemnie przejęta, a dodatkowo trochę się pośmiałam. To ważne. I jak najbardziej udane. 

 

Warto jeszcze zwrócić uwagę na charakteryzację i rekwizyty wykorzystane w przedstawieniu. Fenomenalna gra świateł (mnóstwo zawieszonych wysoko nad sceną żarówek), i niewiarygodnie realistyczny makijaż tylko dodał uroku całemu przedstawieniu. W połączeniu z może nieco steampunkowymi wstawkami – dało to niezwykły efekt.

Co było miłe, to fakt, że tak naprawdę w trzech osobnych salach wyświetlano „Frankensteina”, bo tylu było chętnych. Choć należy wziąć na poprawkę fakt, że mnóstwo osób (dziewczyn?) pojawiło się tam pewnie po prostu dlatego, że grał w końcu o-matko-SHERLOCK*, ale nawet jeśli – spektakl wywołał mnóstwo uczuć we wszystkich, co można było usłyszeć w rozmowach, jakie rozpoczęły się już po seansie.

Jeśli więc ktoś z Was będzie miał kiedyś okazję zobaczyć ten spektakl, to radzę z tej szansy skorzystać. Świetna gra aktorska, dobra interpretacja powieści i dobra reżyseria Boyle'a – to coś, z czym warto się zapoznać.

Polecam,

halska.
 
* ps: