Badacsony

                Wakacje w siedemnastym roku mojego życia nie obfitowały w ekscytujące wydarzenia.  Dotarłam w miejsce, gdzie kobiety nie golą pach.

                Bileterka w wycieczkowym busiku nie mogła mieć więcej niż dwadzieścia pięć lat. Brak makijażu ani jakiejkolwiek dbałości o wygląd; garderoba kompletowana rankiem, w minutę, między śniadaniem a prysznicem; mało stylowa nerka w miejsce kobiecej torebki; przygarbiona postawa; szeroki i szczery, choć nieco zakłócony zbyt dużą ekspansją dziąseł uśmiech oraz niewyregulowane węgierskie brwi układały się w obraz małomiasteczkowej dziewczyny z brakiem ogłady, jednak o sporych ambicjach. Widać było, że ma słuch do języków, bo mimo kiepskiej bytności Polaków w okolicy, podłapała nieco zwrotów, a nawet potrafiła klecić zupełnie poprawne zdania. Rzucony do wujka, mający miejsce przy kupnie biletu, żarcik: „Do you want some sugar or whipped cream with it?”*, okraszony kolejnym dziąsłowym uśmiechem i niskim chichotem młodej klępy, utwierdził mnie w pierwotnej opinii o Węgierce. Pragnęła być postępowa, inteligentna, wielkomiastowa. Wykształcona, zabawna, pewna siebie. Nie miała żadnej z tych cech. Posiadała za to optymizm. Radość była wyznacznikiem jej charakteru, a szczęście i zadowolenie definiowało jej spokojne, nadbalatońskie życie.

                A mnie pożerała zazdrość. Bo nie wystarczało mi to.

                Obok siedziała Niemka – na oko w moim wieku. O drobnej sylwetce i okrągłęj buzi, którą okalał niebiański hełmik platynowych włosów sięgających żuchwy. Jej twarz emanowała młodzieńczością – usta delikatne, malinowe, policzki odrobinę morelowe, nosek uroczo opalony. Kąciki jej ust pozostawały lekko uniesione przez całą podróż. Nie mogłam rozszyfrować tej zapowiedzi uśmiechu: przejaw niewinnej nastoletniej dumy z samej siebie czy może wynikające z obcowania z wiejską naturą i sympatyczną bileterką ogólne zadowolenie z życia.

                Była zrobiona. Na sobie miała niby zwykłą sukienkę w marynarskie pasy, w rzeczywistości jednak fason i kolory pieczołowicie dobrała do swojego typu urody. Na wierzch narzuciła najmodniejszą obecnie kamizelkę dżinsową DIY, bez cienia litości potraktowaną wybielaczem w kilku miejscach. Nogi zdobiły klasyczne czerwone Conversy za kostkę, chude przeguby dziewczęce bransoletki, a paznokcie lśniły turkusem Versace. Obok leżała torebka-kuferek vintage. Wyglądała bardzo zachodnio, niczym żywcem wyjęta ze „Skinsów”. W mojej głowie już poruszała się w rytm dubstepu wśród pijanych znajomych na niekończącym się paśmie imprez. Każda z nich wzbogacona magicznym proszkiem. Szaleństwo i psychodelia na najwyższym poziomie. Przystojni chłopcy w creepersach i spodniach siedem ósmych.

                Wydawała się spełniona. Kiedy Węgierka znów coś palnęła, jej twarz powoli rozbłysła szerokim, ale wypracowanym uśmiechem na sześć zębów. Wyglądała jakby dobrze się bawiła sama ze sobą, jak i w towarzystwie innych pasażerów. W niej również była radość. Może do dobrego samopoczucia wystarczało jej poczucie ładnego wyglądu? A w konsekwencji wesołe podejście do życia owocowało zdrowym optymizmem?

                Były jak dwa przeciwne bieguny. Słońcem spalona, suchym powietrzem smagana, nieokrzesana, wiejska i ostentacyjnie wesoła Bileterka oraz platynowa, aryjska Niemka, wcielenie stylu, młodości, piękna i niekończącej się zabawy. To, co u jednej było na wyciągnięcie dłoni, u drugiej chowało się za fasadą wypracowanego wyglądu. Spontaniczna radość. To, co u pierwszej było nieświadomie głęboko skrywane, u drugiej widoczne było na przelotny rzut oka. Piękno.

                Obie na swój sposób były szczęśliwe, w to nie wątpię. Bo szczęśliwego człowieka rozpoznać całkiem łatwo. Nie bije od niego żadna aura, strumień niebieskiej światłości, aureola, mandala, swastyka, nóg nie oplatają krasnale i leśne zwierzątka. Nie potrzeba długotrwałej obserwacji. Widać to w pojedynczym spojrzeniu, grymasie. Taka osoba ma w sobie intuicyjnie wyczuwalne ciepło. Przynajmniej ja to tak widzę.

                Tego lata, tu, na Węgrzech, w wiosce dechami zabitej, odkryłam kilka rzeczy.

Nuda zmusza do myślenia.

Nuda żywi artystów i uczonych.

Brzydota jest inspirująca.

Szukanie piękna w rzeczach brzydkich jest ekscytujące.

Tworzenie sztuki polega na przekuwaniu brzydoty w piękno.  Z rumowiska miernoty i braku głębszych znaczeń powstaje gładka, spójna i lśniąca całość.

Odbiór sztuki polega na wielokrotnym rozkładzie wyważonej lecz niewymuszonej doskonałej całości na czynniki i delektowaniu się odkrytym w tym procesie kunsztem dzieła.

Ale piękno jest względne.

Lubię naciskać nożem zawinięty w rulon naleśnik i obserwować biały serek wypływający przez dziurki w cieście.

To, jak nasze dzieło zostanie odebrane, nie zależy wyłącznie od poziomu jaki prezentuje, ale także od tego, jak sami je postrzegamy.

* Życzy pan sobie do tego cukier albo śmietankę?

Wali